W
1945 r. rozpoczął działalność Narodowy Bank Polski. Zaczął funkcjonować
jako bank państwowy pod nadzorem ministra skarbu. NBP szybko skupił
świetne kadry, w tym sztab pracowników Banku Polskiego. Ich fachowe
umiejętności i doświadczenie były wielką siłą NBP przez wiele lat.
Początkowo
NBP przyjął zasady skopiowane ze statutu Banku Polskiego. Zakładano, że
będzie on bankiem, nieangażującym się w bezpośrednie finansowanie
przedsiębiorstw. Jednak szybko gospodarka nakazowo-rozdzielcza
zasadniczo zmieniła rolę NBP i pieniądza. Już na początku 1946 r.
powierzono NBP kontrolę finansową i bezpośrednie finansowanie górnictwa,
hutnictwa i przemysłu włókienniczego.
Narodowy Bank Polski stopniowo
stawał się monobankiem – monopolistą w dziedzinie nie tylko emisji
pieniądza, ale także udzielania kredytu i gromadzenia oszczędności.
Innymi słowy, stawał się kolosem, ale zależnym od zewnętrznych decyzji
politycznych i administracyjnych. Złoty zaś stał się cieniem
realizowanych planów, będąc wyłącznie walutą wewnętrzną, niewymienialną
na inne waluty.
Jednak nawet w warunkach ustrojowych ograniczających
rolę banku centralnego, NBP wykonywał prace, które przyczyniały się do
racjonalizacji procesu gospodarowania. Wymienić tu trzeba zwłaszcza
organizowanie rozliczeń bezgotówkowych, obsługę budżetu, gospodarowanie
skromnymi rezerwami dewizowymi i opracowywanie bilansu płatniczego oraz
innych syntetycznych bilansów gospodarki narodowej.
Dopiero koniec
lat osiemdziesiątych zapoczątkował powrót złotego do świata prawdziwego
pieniądza. Dzięki reformom udało się przywrócić złotemu zdolność
pełnienia funkcji narodowego pieniądza. W 1989 r. NBP przekształcono w
nowoczesny bank centralny, odpowiedzialny za wartość polskiego
pieniądza.
W ciągu kolejnych kilkunastu lat zmieniały się warunki funkcjonowania NBP, co pozwala podzielić ten okres na:
• początki transformacji (1989–1991),• fazę dojrzewania gospodarki rynkowej (1992–1997),
• etap wdrażania strategii bezpośredniego celu inflacyjnego
(1998–2003),
• pierwsze lata członkostwa w Unii Europejskiej (2004–2005).
https://www.youtube.com/watch?v=S1hKvm0McnQ
Bibliografia:
• http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/o_nbp/informacje/historia_bankowosci.html
• Książka pt. „BANKOWOŚĆ CENTRALNA od A do Z” Grzegorz Wójtowicz
Jestem pełen podziwu jak gospodarka szybko dźwignęła się po wojnie. No ale trzeba było coś robić w końcu i wymyślono https://www.cashbill.pl/platnosci/blik
OdpowiedzUsuń